LEFKOŞA – Komşu Yunanistan’da son yıllarda yaşanan erkek şiddeti ve kadın cinayetlerine dikkat çekmek için sanatçı Georgia Lale tarafından hazırlanan pembe Yunanistan bayrağı tasvirinin Dışişleri Bakanlığı’nın müdahalesiyle New York’taki Yunanistan Başkonsolosluğu’ndaki sergiden kaldırılması ülkede tepkilere neden oldu.
Kadın cinayetlerinin kınanmasına odaklanan “Mahalle Suçluluğu” adlı eser, toplumsal cinsiyet temelli şiddete maruz kalan kadınlar için keten şeritlerinden yapılmış pembe bir Yunanistan bayrağını tasvir ediyordu. Fakat bu tasvir, ülkedeki aşırı sağcı refleksleri harekete geçirdi. New York’ta sergilenen eser, gelen tepkiler ve Dışişleri Bakanlığı’nın devreye girmesinden sonra sergiden çıkarıldı. Atina’da haziran seçimlerinde meclise giren aşırı sağcı-muhafazakar Niki partisinin yanı sıra aşırı sağcı kesimlerin karşı çıktığı esere sol muhalefet sahip çıkarken, sanatçı George Lale eserinin arkasında durmaya devam etti.
LALE: KADINLAR KAHRAMANLARIMIZDIR
Sanatçı Lale, eserine yönelik tepkileri sosyal medya üzerinden yanıtladı. Sanatçı, mesajında, “İnsanın özgürlük ve yaşam hakkı için mücadele etmekten vazgeçmemeliyiz. Kadın cinayeti ve eş şiddeti kurbanları Yunanistan’ın ve her ulusun kahramanlarıdır” ifadelerini kullandı. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı’nı sanatı sansürlemekle suçlayan sanatçı, New York Başkonsolosluğu çalışanlarına verdikleri destek için teşekkür etti.
Lale paylaşımında ayrıca, “Eser Yunanistan’da yaşayan kadınların bedenlerini dinlendirmek için kullandıkları, herkesin güven içinde kullanabileceği, yaratıcıların kendilerini ve zamanlarını sansür olmaksızın özgürce ifade edebilecekleri bir dünya hayali ile benimle paylaştıkları çarşaf parçaları ile oluşturuldu” bilgisini paylaştı.
SYRIZA: ESER GERİ ÇEKİLMEMEMLİ, AKSİNE ONURLANDIRILMALI
Efimerida ton Sintakton gazetesinin haberine göre, parlamentoda temsil edilen sol muhalif partiler, George Lale’nin sanat eserine uygulanan sansüre sert tepki gösterdi.
SYRIZA lideri Stefanos Kasselakis, Twitter üzerinden yaptığı ilgili paylaşıma David Hammons’un (1990) “Afro-Amerikan Amerika’nın Bayrağı” adlı eserinin bir fotoğrafını ekleyerek “Sanatın, ırkçılık karşıtlığı ve aile içi şiddet karşıtı bir mesaj iletmek istediğinde ulusal sembollerin renkleriyle bile ‘oynamasına’ izin verilir” mesajını verdi.
SYRIZA kadın kolları ise ilgili açıklamasında, “Georgia Lale’nin aile içi şiddet mağdurlarının çarşaflarından yaptığı eser geri çekilmemeli, aksine onurlandırılmalıdır. Georgia Lale’nin yanındayız ve hiçbir sağcı ya da sözde vatansever politikacının sanata siyasi çizgilerini dikte edemeyeceğini yineliyoruz” ifadelerine yer verdi.
PASOK: SANAT BU ESERLERDEN ESİNLENDİĞİNDE ONLARI VURGULAMIŞ OLUR
Ana muhalefet partisi SYRIZA’dan ayrılan Yeni Sol’un parlamento temsilcisi Nassos Iliopoulos da parlamento kürsüsünde yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı’nın uygulamasını şiddetle kınadı ve ‘Yeni Demokrasi hükûmetinin engizisyoncular gibi ve aşırı sağın baskılarına uyarak bir sanat eserinin kaldırılması için emir verdiğini’ belirtti.
PASOK Kültür Kolu Başkanı Naya Grigorakou ve partinin Kültür ve Eşitlik Kolları da ortak açıklamalarında, diğer hususların yanı sıra “Bizim için özgürlük sembolü bayrağın değerleri kutsaldır ve bunları savunan her insanın mücadelesiyle kesinlikle bağlantılıdır. Dolayısıyla sanat bu değerlerden esinlendiğinde, sadece onları vurgular” dedi.
Özgürlük Seyri lideri Zoe Konstantopoulou ise parlamento kürsüsünden yaptığı konuşmada ‘liberal olmayan ve otoriter rejimlerin’ sansür uygulamalarına başvurduğuna dikkat çekti.
Yunanistan Komünist Partisi (KKE) çevreleri ise son gelişmeler ile ilgili olarak kadının sınıf mücadelesi saflarında dayanışmasını ve mücadelesini yoğunlaştırmadığı durumlarda Ortaçağ karanlığını andıran durumların gündeme gelebileceği yorumunda bulundu.
Ne olmuştu?
Sanatçı Georgia Lale’nin “Mahalle Suçluluğu” adlı serginin açılışı geçtiğimiz günlerde Yunanistan’ın ABD’deki New York Başkonsolosluğu’nda yapılmıştı. Serginin ana teması, komşu Yunanistan’daki kadın cinayetleri ve kadına yönelik aile içi şiddetti. Tanınmış bir görsel sanatçı olan Lale, başkentteki Atina Güzel Sanatlar Okulu’ndan mezun olduktan sonra New York Görsel Sanatlar Okulu’nda burs kazandı.
New York’ta yaşayan ve çalışan Yunan sanatçıların eserlerini tanıtmayı amaçlayan, dört üyeli bağımsız bir sanat komitesi tarafından küratörlüğü yapılan pilot sanat programı “Carte Blanche Project” Lale’nin eserini anlamlı bularak New York Başkonsolosluğu binasında sanatseverlerle buluşturdu. Serginin açılışı Yunanistan kamu radyo televizyon kurumu ERT tarafından da haberleştirildi. “Mahalle Suçluluğu” isimli eser, gelen tepkiler ve Dışişleri Bakanlığı’nın devreye girmesi sonucu sergiden çıkarıldı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Gerapetritis, gelen tepkiler karşısında bir açıklamada bulunarak, söz konusu sansürü bakanlığına ulaşan tepkiler ve ABD’deki vatandaşların duruşu çerçevesinde temellendirmeye çalıştı.
Yunanistan’ın New York Başkonsolosu Konstantinos Konstantinou ise dolaylı olarak sanat özgürlüğüne başvurarak farklı tonda bir açıklamada bulundu. Diplomat, ‘başkonsoloslukta dalgalanan tek bayrağın mavi ve beyaz olduğunu’ ancak ‘söz konusu çalışmanın kadın cinayetleri ve toplumsal şiddet gibi çok önemli bir toplumsal meseleyle ilgili olduğunu’ belirterek “Sanat ifadedir, insanın fikrini ifade etme özgürlüğüdür. Hepimiz her konuda hemfikir olsaydık, sosyal diyaloğun bir anlamı olmazdı” dedi.
